Hoe brei ik er een eind aan?

Vele schrijvers lopen er tegenaan: je kreeg een fenomenaal idee en was vol goede moed aan het schrijven geslagen, maar ondertussen ben je honderden bladzijden verder en het knagende gevoel dat je verhaal nergens naar toe gaat wordt met elke alinea sterker. Het einde is zoek. Hoe krijg je je verhaal terug op de rails, zodat iedereen die je boek uitleest niet zal kunnen wachten tot je volgende roman?

Tja, deze vraag is niet eenvoudig te beantwoorden. Zonder te weten waar je verhaal over gaat wordt het voor mij moeilijk om een nuttige schrijftip te formuleren. Laten we daarom eerst eens kijken naar wat voor soort eindes er zoal bestaan. Als je namelijk weet waar je naar toe wil wordt het uitstippelen van een route een stuk eenvoudiger.

1) De Happy End
… En ze leefden nog lang en gelukkig.
Voorbeelden: sprookjes, chicklits.
De clou hoef je niet per sé van mijlenver aan te zien komen, zolang je je maar houdt aan de voorgeschreven regel: hem en haar, aan het eind krijgen ze elkaar.

2) De Comic Relief
Wat was dat spannend zeg!
Voorbeeld: Suske & Wiske.
Hemel en aarde zijn bewogen, zowel de held als de slechterik zijn door diepe dalen gegaan, maar uiteindelijk is alles toch nog goed gekomen. Om het laatste restje spanning weg te nemen wordt er besloten met een flauwe grap en een vette knipoog.

3) De Plotselinge Plot Twist
WTF?!
Voorbeelden: de korte verhalen van Roald Dahl.
De laatste alinea of, nog beter, de laatste zin zet het verhaal compleet op zijn kop. De lezer beseft dat de details die onbelangrijk leken toch een grote rol in het verhaal speelden.

4) Het Open Einde
Het monster is dood … of toch niet?
Voorbeelden: sequels, trilogieën.
Het hoofdplot is netjes afgerond, maar er zijn nog wat losse eindjes die om een vervolg schreeuwen. Of de epiloog blijkt een nieuwe intrige te bevatten. Het toepassen van een dergelijk einde is een beproefde techniek om je lezers aan je te binden.

5) De Slechte Afloop
Het probleem leek te zijn opgelost, maar de hoofdpersoon blijkt het alleen maar erger te hebben gemaakt, dus zet hij het maar op een lopen.
Voorbeelden: Donald Duck-verhalen waar bordjes met “Verweggistan” in voorkomen.

6) De Andere Slechte Afloop
‘Vertel mijn vrouw dat ik van haar houd.’
Voorbeelden: Saving Private Ryan, laatste deel van The Matrix
Aan het eind gaat de held dood. Om het voor de lezer nog enigszins verteerbaar te maken wordt het hogere doel wel bereikt.

7) De Bal Is Rond
Het verhaal eindigt waar het begonnen is. Dit kan het terugkeren van een handeling, een sfeer of enkel de beginzin zijn. Ondanks de herhaling heeft de slotzin een andere betekenis gekregen.
Voorbeeld: het korte verhaal “Zwemkampioen“.

Als deze varianten je nog niet op een idee hebben gebracht, raak niet in paniek. Leg je pen neer, zet je laptop op de sluimerstand en ga even wat anders doen. Bij een verhaal dat op een dood spoor zit kun je het beste even wat afstand nemen. Maak een wandeling, neem de tuin onder handen of ga bijpraten met de buurvrouw.
Tip: neem je notitieboekje mee!

Dit artikel verscheen ook op SchrijvenOnline.org.
Met dank aan Anja voor het idee & de redigeerronde.